Nieuwe trend: met games bouwen aan samenhorigheid
Door Bjorn Cocquyt voor MT.be
Je mensen in een veilige omgeving risicoloos laten experimenteren, leren, onboarden… Business Games zijn een ideale tool voor teams. Sinds corona duikt een nieuwe trend op: games om de samenhorigheid te versterken.
Je leert dingen beter door ze te doen. Dat idee is zo oud als de mens, die door zijn oudere stamgenoot te imiteren zelf vuur leerde maken. Vandaag heet dat learning on the job of werkplekleren als het over schoolgaande jongeren gaat. Maar het verschilt nauwelijks van de leerjongen die in de Middeleeuwen bij de ambachtsman in de leer ging om de juiste vaardigheden te ontwikkelen.
Veilige leeromgeving
Maar niets ontsnapt aan de digitalisering. Ook het eeuwenoude concept van iets te leren door het te doen niet. Gijs van der Linden is oprichter van Businessgames. Sinds 2002 maakt hij met zijn bedrijf games voor zakelijke doeleinden. Experiental learning, nog een ander duur woord voor leren uit ervaring, is voor hem niet hetzelfde als leren on the job. Experiental learning gaat breder.
‘Omdat het leerproces als het ware wegtrekt uit de ‘echte’ wereld en naar een game verhuist, creëer je een veilige leeromgeving. Het mooie aan een game is dat je veilig kunt leren. Je fouten worden niet afgestraft. Het is een simulatie, een veilige omgeving waarin je kan experimenteren en vrij kan leren uit je fouten. Dat kan vaak niet in echte situaties, waar je klanten, geld kunt verliezen. Al hangt dat voor een groot deel af van de bedrijfscultuur.’
Mensen in beweging brengen
‘Samen gamen is vooral een heel leuke manier om mensen in beweging te brengen’, gaat hij verder. ‘De competitieve setting van een spel haalt ook de ware aard van de mensen naar boven.’ En dat doet het in een context die enerzijds wel professionele vaardigheden vergt, maar anderzijds ver genoeg van het werk verwijderd is, zodat iedereen met dezelfde kennis aan het spel begint en iedereen een rol heeft die ver afstaat van zijn rol op het werk. Dat laatste is belangrijk, want het kan zo maar gebeuren dat je in een business game plots de baas bent van je manager.
Games rond project management, samenwerken, supply chain zijn het meest populair, zo blijkt. Maar welk type spel geschikt is voor jouw organisatie hangt logischerwijs af van de gestelde leerdoelen. ‘In zijn algemeenheid zetten we games in om iets los te maken in een organisatie of een team of om iets inzichtelijk te maken’, aldus Van der Linden. Dat kan eenmalige zijn en dan is het natuurlijk wel de bedoeling dat je iets doet met de inzichten die aan het licht komen. ‘Maar je kan een game ook inzetten bij organisatieverandering en bijvoorbeeld een half jaar lang delen van een spel spelen.’
Hybride varianten
Ook onboarding games zijn altijd al populair geweest. Daarbij speelt de nieuwkomer een game waardoor hij of zij de organisatie, klanten, cultuur, waarden, business lines… leert kennen. Maar waar men tot voor kort fysiek samenzat om zulke onboarding games te spelen, vragen organisaties nu digitale varianten.
Dat corona-effect is op zich geen probleem, want bij games denken de meesten van ons sowieso aan achter je pc kruipen om te spelen. Maar afhankelijk van de doelen zijn er volgens Van der Linden ook fysieke spellen die helemaal niet kunnen worden vervangen door een digitale variant.
Hele teams samen op kantoor bijeenbrengen zal niet zo gauw terugkomen, dus volgens Van der Linden is ook de toekomst van onboarding deels hybride. ‘Sommige onderwerpen kan je gemakkelijker virtueel overbrengen dan andere. Je krijgt hoe dan ook veel informatie mee over het bedrijf, maar omdat je de mensen niet in levenden lijve ziet, mis je wel hoe collega’s op de werkvloer met elkaar omgaan. Maar als er onboarding games gespeeld zullen worden zal een deel dat van thuis uit doen, terwijl anderen op kantoor meespelen.’
De impact van corona laat zich niet enkel in onboarding voelen. ‘Er was vooral in het laatste kwartaal van 2020 een enorme stijging in de vraag naar games die de samenhorigheid versterken’, merkt Van der Linden. Organisaties zien in dat het belangrijk is dat collega’s elkaar zien en iets leuks en leerzaams met elkaar doen. Zodat het contact niet beperkt blijft tot videovergaderingen.
Goed gedrag belonen
Met het team een Business Game spelen om samen bij te leren, tot inzichten te komen, de teamspirit te versterken… rekent Van der Linden niet onder de noemer “gamification”. Wanneer je een Business Game speelt, kom je in een andere wereld en spreek je af om een bepaalde periode, binnen die wereld een spel te spelen.
Gamification daarentegen is een spelelement introduceren in de werkelijkheid. ‘Dat zie je tegenwoordig overal opduiken: goed gedrag wordt op een leuke manier beloond. Daarvoor werken speltechnieken natuurlijk uitstekend. Bij commerciële teams is het belonen van bedrag al heel lang ingeburgerd zonder dat spelelement: wanneer sales mensen hun target halen krijgen ze een bonus. Dat principe wordt nu ook in andere teams geïntroduceerd.’
Of gedrag op zo’n manier belonen al dan niet aanslaat, hangt grotendeels af van je bedrijfscultuur. ‘Sowieso begin je best heel laagdrempelig’, adviseert Van der Linden. ‘Je kan je sales bijvoorbeeld zeggen dat wanneer ze dertig prospecten contacteren en bij vijf van hen een afspraak binnenhalen, ze bovenaan een leaderboard op het intranet komen. In sommige organisaties werkt dat, in andere kan het een averechts effect hebben.’